Komunikacja mobilna. Od ery cyfrowej do post-cyfrowej.
Od pojawienia się pierwszego komputera osobistego w połowie lat 80-tych dokonały się ogromne zmiany w różnych sferach funkcjonowania każdego społeczeństwa, począwszy od gospodarki przez naukę, aż po kulturę, jak również w życiu pojedynczego człowieka, poczynając od pracy, po edukację, a kończąc na rozrywce. Komunikacja zapośredniczona medialnie jest dziś już nie tylko wyrazem stopnia osiągniętego poziomu rozwoju danego społeczeństwa, ale niezmiernie istotnym wyznacznikiem jego przyszłości. Ufundowane na cyfrowych technologiach wytworzyły się nowe formy, zachowania i praktyki komunikacyjne, które cechują multimedialność (konwergencja mediów), multimodalność (nakierowanie komunikatu na wiele zmysłów) i multikodowalność (polisemiotyczność, użycie różnych rodzajów znaków i obiektów semiotycznych). Nastąpiła i następuje digitalizacja kolejnych danych, informacji, tekstów i obiektów, a stacjonarne komputery są zastępowane urządzeniami mobilnymi (przenośnymi, jak laptopy, notebooki, netbooki oraz urządzeniami typu touch screen) z powszechnym już dostępem do Internetu. Świat cyfrowy i realny współistnieją, człowiek żyje niejako w symbiozie z komputerem, tabletem czy smartfonem, które powoli przekraczają granicę jego wolności. Jeszcze niedawno określane mianem nowe, media i technologie cyfrowe stały się czymś oczywistym, często zastanym przez młodego użytkownika i zintegrowanym ze współczesną kulturą. Cyfrowe media można dziś określić jako programowalne zbiory danych, dostępnych poprzez rozbudowane interfejsy graficzne, a cyfrowe uniwersum danych jest osiągalne przede wszystkim dzięki digitalnym mediom wizualnym różnego typu. Niepostrzeżenie wkroczyliśmy w nową epokę, zwaną epoką postcyfrową, w której rewolucja technologiczno-cywilizacyjna już jest faktem. Ten z kolei jest częstym przedmiotem zainteresowań naukowców, reprezentujących różne dziedziny i dyscypliny, poddających zjawiska związane z digitalizacją krytycznej analizie. Efektem tej refleksji jest określona wiedza o charakterze teoretycznym, która może z drugiej strony nabrać charakteru aplikatywnego, w momencie, gdy służy za fundament przy rozwijaniu szeregu narzędzi komunikacyjnych oraz usług edukacyjnych i określonych pomocy dydaktycznych oferowanych w postaci aplikacji na urządzenia mobilne.
W centrum naszych zainteresowań pozostają:
- określenie stanu stanem badań w zakresie wykorzystania obecnego oprzyrządowania opartego na mediach cyfrowych, ze szczególnym uwzględnieniem technologii mobilnych w rzeczywistości komunikacyjnej i edukacyjnej;
- opis zachowań i praktyk komunikacyjnych wynikających z permanentnego obcowania z laptopem/tabletem/smartfonem, czyli komunikacji mobilnej (m.in. wobec natłoku informacji czytanie selektywne i pobieżne; nowa praktyka pisania, tzw. writing by the way, towarzysząca użytkownikowi na każdym kroku; umiejętność odbioru komunikatów multimodalnych i multikodowalnych, głównie poprzez kanał wizualny);
- wpływ nawyku w stosowaniu mediów elektronicznych na życie codzienne, w tym obszar edukacji w ogóle (m.in. odhumanizowanie zachowań młodych ludzi, niechęć do naturalnej komunikacji z drugim człowiekiem, tj. innym uczniem, nauczycielem, ekspertem itd.);
- komunikacja i edukacja w dobie obecnych i przyszłych rozwiązań technologicznych: komunikacja/edukacja wykorzystująca komputery stacjonarne vs. komunikacja/edukacja za pośrednictwem urządzeń mobilnych;
- kierunek rozwoju komunikacji mobilnej w przyszłości;
- praktyczne możliwości wykorzystania urządzeń mobilnych, a tym samym aplikacji do nauczania mobilnego (mobile learning), w tym do nauczania języków obcych (do korzystania w dowolnym miejscu i czasie bez konieczności wcześniejszego przygotowania materiałów ze strony osoby uczącej się);
- optymalizacja dostępu do treści edukacyjnych poprzez aplikacje mobilne;
- określenie kryteriów dla rozwiązań dydaktycznych, które wpiszą się w nowe realia komunikacji mobilnej i w nieustanny rozwój technologii telekomunikacyjnych, głównie pod kątem systemów operacyjnych urządzeń mobilnych (jak najprostszy sposób korzystania, prosty interfejs, wygląd graficzny aplikacji dostosowany do ekranu dotykowego o niewielkich rozmiarach);
- wypracowanie ram teoretycznych z zakresu glottodydaktyki i koncepcji metodyczno-dydaktycznej, które gwarantowałyby efektywne wykorzystanie urządzeń mobilnych i aplikacji dydaktycznych;
- rozwój aplikacji w pełni autonomicznych (funkcjonujących niezależnie od istniejących ram kształcenia);
- wykorzystanie aplikacji do rozwoju różnorakich umiejętności językowo-komunikacyjnych (nie tylko do wyćwiczenia niektórych nawyków w działaniu komunikacyjnym, np. w obszarze rozwoju umiejętności leksykalnych czy gramatycznych).
